Σάββατο 16 Απριλίου 2022

ΣΤΟ ΚΑΦΕΝΕΙΟ ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ 32 - Ανέγνων, έγνων, κατέγνων

Ανέγνως, αλλ’ ουκ έγνως,
ει γαρ έγνως, ουκ αν κατέγνως.
Μέγας Βασίλειος

Γράφει ο Γιάννης Φρύδας

ΣΤΟ  ΚΑΦΕΝΕΙΟ  ΤΟΥ  ΓΙΑΝΝΗ  32

Ιουλιανός και Μέγας Βασίλειος

  Ο αυτοκράτορας Ιουλιανός, ο επονομαζόμενος και Παραβάτης ή Αποστάτης, ζήτησε κάποτε από τον Μέγα Βασίλειο κείμενα να ενημερωθεί για τον χριστιανισμό. 

  Όταν τα διάβασε απάντησε:  
«Ανέγνων, έγνων, κατέγνων» δηλαδή: διάβασα, κατάλαβα, καταδίκασα

  Τότε  κι ο Μέγας Βασίλειος ανταπάντησε:
«Ανέγνως, αλλ’ ουκ έγνως, ει γαρ έγνως, ουκ αν κατέγνως»
δηλαδή: διάβασες, αλλά δεν κατάλαβες, αν καταλάβαινες, δε θα καταδίκαζες

  Πόσες φορές να επαναλαμβάνεται αυτό από τότε κι ως τις μέρες μας, σε όλους τους τόπους κι από διαφορετικούς ανθρώπους; Η υπεροπτική βεβαιότητα, βιαστική κι επιπόλαια, δεν αφήνει τη συνετή αμφιβολία να κάνει προσεκτικότερες αναγνώσεις, ώστε να κρατιέται μια απόσταση απ’ τις απόλυτες κι εγωιστικά αμετακίνητες θέσεις.  

  Πόσες φορές νομίζουμε ότι τα καταλαβαίνουμε όλα και απορρίπτουμε καταδικάζοντας τους συνανθρώπους μας κι άλλες τόσες νιώθουμε να μη μας καταλαβαίνουν οι άλλοι και να μας αδικούν;  

  Οι παρανοήσεις γεννούν τις παρεξηγήσεις. Τουλάχιστον, ας το γνωρίζουμε αυτό κι ας πορευόμαστε με τα λάθη μας,  αρκεί να έχουμε τη διάθεση  να τα διορθώνουμε, όταν τα καταλαβαίνουμε. 

Μάγκες, πιάστε τα γιοφύρια!

Μάγκες, πιάστε τα γιοφύρια και μην κάνετε παν’γύρια!
Δρυός πεσούσης πας ανήρ ξυλεύεται και γέφυρας πεσούσης πας ανήρ παινεύεται.
(νεογνωμικά Αργιθέας – Ραδοβυζίου)

  Πάνω στη βράση, που κολλάει και το σίδερο, ήρθε και η πρόταση φορέα του Υπουργείου Παιδείας για ευρωπαϊκή και παγκόσμια ημέρα πέτρινων γεφυριών.

  Η πρόταση με βρίσκει αντίθετο (σκασίλα σας), αλλά,  ως καφετζής που βγάζω το ψωμί μου απ’ αυτό το Καφενείο, αρπάζω την ευκαιρία. Οι Σπυρελιώτες με τη γιορτή καρυδιού και οι Βλασιώτες με τη γιορτή τσιγαρίδας δε γλύτωσαν τον σχολιασμό. Γιατί να τον γλυτώσουν οι γεφυρογιορτάζοντες;

  Στην αρχή οι ευχές: Να τα χαίρεστε τα γιοφύρια σας! Στεριωμένα! Πέτρα να μη ραΐσει! Συνεχίζουμε το ρεπορτάζ…

  Χαιρετίζουμε την απόφαση του Υπουργείου Παιδείας να ασχοληθεί με τα πέτρινα γεφύρια. Σου λέει το υπουργείο: «Τόσα χρόνια παράγουμε τούβλα. Τι καταλάβαμε; Ας αρχίσουμε... 

να παράγουμε και αγκωνάρια, κάπου θα γίνουν χρήσιμα, έστω και για στρουγκολίθια». Την παιδεία θα την αναλάβει το Υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής, αφού οι νέοι μας έτσι κι αλλιώς είναι ή θα γίνουν μετανάστες.

  Εντύπωση  προκάλεσε  και  μια  ανάλυση που πραγματικά… γκρεμίζει γιοφύρι και που αναφέρει μεταξύ άλλων: «Τα πέτρινα γεφύρια… ενσωματώνουν τα ιδανικά, τις αρχές και αξίες που απορρέουν από την κοινή ευρωπαϊκή εμπειρία και αποτελούν κοινή πηγή μνήμης, αλληλοκατανόησης, διαλόγου και συνοχής για τη σημερινή Ευρώπη» (άι στουν κόρακα!). Θα χρησιμοποιώ αυτή την ήπια έκφραση, όσες φορές χρειαστεί και προβλέπω να γίνει το γιοφύρι Κοράκου γιοφύρι των κορακιών… Τώρα, πώς στον κόρακα ενσωμάτωσαν τα γεφύρια τόσα πράγματα, τα οποία δεν υπήρχαν τότε που τα έχτισαν,  ένας θεούλης ξέρει  κι αν  δεν ξέρει ο θεούλης, ξέρει ο Παπαδημούλης... 

  Ναι, ήταν εκεί και ο Παπαδημούλης… (άι στον κόρακα!). Εγώ άμα ήμουν γεφύρι και καταλάβαινα ότι έδειξε ενδιαφέρον να με υπερασπιστεί ο Παπαδημούλης, θα έπεφτα κατ’ ευθείαν στο ποτάμι να πνιγώ, στ’ν ανάγκη θ’ ανατ’νάζουμαν μαναχό μ’.

  Ήταν και η Κατσαβριά… (ε, ξανά άι στον κόρακα!). Εμφανίστηκε κι αυτή σε θέμα αργιθεάτικου ενδιαφέροντος!… Κάποιου γιουφύρι θα πέσει, φούρνους σίγουρα! Κατσαβριά, Κατσαβριά, τον νου σου στον Καράμπαλη (ποτάμι Καρδίτσας) και στη Σαλαμπριά (Πηνειός). Υποσχέθηκε, μάλιστα, ότι όταν αρχίσει η αναστήλωση του Κορακογιοφυριού, θα κουβαλάει νερό με τη βαρέλα στα μαστόρια. Δε χρειάζεται, κυρία μου! Τα μαστόρια  θα μπορούν να ξεδιψούν και στον Αχελώο, αν ως τότε δε μολυνθεί η περιοχή απ’ την ανάπτυξή σας, τη δική σας και των άλλων που θα σας αντικαταστήσουν.

  «Άλλος δε βρίσκει γέφυρα να περάσει, άλλος δε βρίσκει νερό να πιει». Έτσι λέει  μια τουρκική παροιμία και καλά θα κάνουμε να μαθαίνουμε και τίποτε τούρκικα, γιατί μ’  όλα αυτά που γίνονται… Τούρκους στο τέλος θα μας κάνουνε… 

  Ας έρθουμε τώρα στην πρόταση και τα αποτελέσματα που προκάλεσε:

  Η είδηση καθιέρωσης παγκόσμιας ημέρας πέτρινων γεφυριών προκάλεσε μια φρενίτιδα ενθουσιασμού σ’ όλον τον πλανήτη. Εκατομμύρια άνθρωποι ξεχύθηκαν σε πανηγυρισμούς. Οι Τουαρέγκ και οι Βεδουίνοι στην έρημο, αν και δεν ξέρουν τι είναι το γεφύρι,  οργάνωσαν μεγάλες πορείες. Ακόμη και οι πιγκουίνοι, παρά το τσουχτερό κρύο, έδειχναν με κάθε τρόπο τη χαρά τους (άι στον κόρακα! Ώρα έχω να το βάλω). 

  Τα «κίτρινα γιλέκα» στη Γαλλία ξαναβγήκαν στον δρόμο, διαδηλώνοντας αυτή τη φορά μόνο υπέρ των πέτρινων γεφυριών, εγκαταλείποντας τα υπόλοιπα αιτήματά τους, ως υποδεέστερης σημασίας. Το τραγούδι θα γίνω γης να με πατάς γιοφύρι να περάσεις δονούσε την ατμόσφαιρα υπό τους ήχους του κλαρίνου. Από μια μικρή ομάδα Γάλλων συριζαίων ακούστηκε και το τραγούδι κυρ-Αλέκο, κυρ-Αλέκο, με το πράσινο γελέκο, για να δηλώσουν τη στήριξή τους και στην πρωτοβουλία «γέφυρα», δια της οποίας θα επιχειρηθεί να διέλθει ο Αλέξης, για να βοσκήσει το κοπάδι του στα πράσινα λιβάδια του πάλαι ποτέ διαλάμψαντος Πασόκ… 

  Η Βραζιλία ανακοίνωσε δια του πρεσβευτή της την πλήρη συμπόρευσή της με την ιδέα της ημέρας των πέτρινων γεφυριών και υποσχέθηκε την παροχή τεχνογνωσίας, για διοργάνωση και παράλληλων καρναβαλικών εκδηλώσεων. Διαβεβαίωσε δε ότι θα αποστείλει δωρεάν, όταν αρχίσει η αναστήλωση του Κορακογιοφυριού, όση ποσότητα καφέ θα χρειαστεί για τους εργάτες. Έκλεισε ήδη και συμφωνία με τον Βασίλη Παπαϊωάννου, ιδιοκτήτη του καταστήματος ΑΧΕΛΩΟΣ στη Συκιά, ο οποίος θα αναλάβει την αποθηκευτική διαχείριση, το βράσιμο και το σερβίρισμα του ελληνικού καφέ Βραζιλίας, όπως λέμε: καρπούζια τρικαλινά απ’ τα Τρίκαλα! 

  Η Κίνα αποφάσισε να γκρεμίσει ένα μέρος του Σινικού τείχους και να μας το στείλει με την κινεζική εταιρεία Κόσκο, που δεν πρόλαβαν ακόμη να διώξουν οι προοδευτικές μας κυβερνήσεις, για να έχουμε να μπαζώνουμε όπου χρειαστεί στα πετρογέφυρα. Ο Προκόπης (ναι, αυτός που καταλάβατε) ευχαρίστησε τον κινέζο πρόεδρο Σι Τζινπίνγκ (πόγκ) και τον παρακάλεσε να μην πειράξει το αρχαίο τους μνημείο, γιατί από μπάζα έχουμε και δικά μας. Αντιπρότεινε  να μας στείλει ρύζι για τα καλορίζικα των αναστηλωμένων γεφυριών και για τα γεμιστά της Θεανούς… 

  Μεγάλη κινητικότητα εμφανίζεται και στα οδοντιατρεία. Όλοι σπεύδουν να συντηρήσουν ή να κατασκευάσουν γέφυρες στα δόντια τους. Οι οδοντογιατροί, για να κοντρολάρουν την κατάσταση στον γενικευμένο παροξυσμό γεφυροποιίας, έβγαλαν ειδική ανακοίνωση. Ενημερώνουν ότι δε χρειάζεται να το κάνουν αυτό όλοι οι άνθρωποι, παρά μόνο αυτοί που έχουν να τρώνε και όσοι ελπίζουν ότι θα φάνε. Οι άλλοι και περισσότεροι θα τρώνε κουρκούτη που δε χρειάζεται δόντια, αρκεί πρώτα να τη φυσάνε να κρυώνει. 

  Χιλιάδες τηλεγραφήματα καταφθάνουν στη χώρα από κάθε μέρος του πλανήτη, ακόμη και έξω απ’ τον πλανήτη. Ιδιαίτερης σημασίας και συμβολισμού το τηλεγράφημα από την πολυγέφυρον Βενετίαν, γραμμένο ακριβώς πάνω στη γέφυρα των στεναγμών. Το καταλάβαμε από το αχ! βαχ! που είχε στο τέλος… 

  Το τελευταίο δεν ήταν τηλεγράφημα. Ήταν πουλί. Το ίδιο πουλί που εμφανίστηκε και στο γιοφύρι της Άρτας…  (να ’νι ου Κουσσ’φάκ’ς αυτό του π’λί;).

Πουλί φλιντούρ’ξι κι έκατσι στουν πάτου στα Κουνάτσια.
Δεν κιλαηδούσι σαν πουλί ούτι σαν τσιρουπούλι,
μόν’ κιλαηδούσι κι έλιγι: παρακαλώ προυσέξτι!
Άμα δεν πέσουνε ευρώ, δε σ’κώνιτι γιουφύρι…

  Άι στουν κόρακα! (τελευταία φορά). Σιγά του νέου π’ μας είπι! Αυτά μας τα λέει κι ου Μήτσιους, άφ’σι π’ του καταλαβαίνουμι κι μαναχοί μας. Ικειός ου Παπαδημούλ’ς δεν ξέρου αν του καταλαβαίνι… 

Γεφυριών συνέχεια… μέχρι γεφυροπλάστιγγα θα φτάσουμε!

  Μέσα στον γενικό γεφυροχαμό, βρήκαμε και την Έκθεση Αυτοψίας για γεφύρια της Αργιθέας, τα οποία έχουν υποστεί φθορά και κινδυνεύουν με άμεση κατάρρευση, καθώς και για την κατάσταση άλλων μνημείων της Αργιθέας, ύστερα από σχετικά αιτήματα του δήμου μας. Όμως, επειδή ήταν καμένοι οι λαμπτήρες, δεν μπορέσαμε να τα διαβάσουμε, για να δούμε και τις προτεινόμενες επεμβάσεις.

  Όχι, στους καμένους λαμπτήρες! Όχι, στα καμένα μυαλά! Όχι, στην κατακαημένη Αράχωβα!… Ναι, στις γέφυρες, τις γεφυροπλάστιγγες και τις σκέτες πλάστιγγες!… 

  Στο Δροσάτο έχουν δυο γέφυρες. Την παλιά πέτρινη καμάρα και τη νέα τσιμεντένια. Επειδή, όμως, έχουμε μέχρι στιγμής τρεις συνδυασμούς, θα γίνει και μια πρόχειρη με πλατάνια, ώστε οι υποστηρικτές κάθε παράταξης να περνάνε για το χωριό από διαφορετικό γεφύρι. Ο δήμαρχος επέλεξε να περνάει ο ίδιος και οι υποστηρικτές του απ’ την παλιά γέφυρα, γιατί δεν εμπιστεύεται τα νεότερα έργα ούτε τα πρόχειρα. Τώρα, αν θα αντέξει η γέφυρα τον δήμαρχο δεν ξέρω. Ξέρω και από ποια γέφυρα θα περάσει ο Χρυσούλης. Για τη Γιώτα Φώτου δεν έμαθα ακόμη, αλλά η Γιώτα μού λέει να ακούω «Τα βιολιά της χαράδρας» και να μην κοιτάζω τις γέφυρες και ποιος περνάει στην καθεμιά. Δεν ξέρω αν έχει κι άλλους ψηφοφόρους τ’ Μιζήλ’… 

  Είδηση της τελευταίας στιγμής. Ο Μενέλαος στην Πάτρα. Τι να χάλευε εκεί; Να έχει και η γέφυρα Ρίου – Αντιρρίου κάνα πρόβλημα; Υπάρχει καμιά αντίρρηση ότι κι εκεί πήγε για γεφυροδουλειά; Ικειές ικεί στουν Ισθμό, σι τι κατάσταση είνι, αρέ Μινέλαε, έρ’ξις κανιά ματιά; 

Πολιτικά παζάρια

  Ξέρω που πήγε ο νους σας. Δεν είναι αυτό, βγάλτε το! Το βγάλατε; Πάμε στο παζάρι. Το περασμένο Σάββατο βρέθηκα στο Μουζάκι. Ας πάω, λέω, κανιά βόλτα στου παζάρι, μη μπλάξου κι κάναν πουλιτικό, ήθιλα κάτι πέρα δώθι, κάτ’ σου ’πα μου ’πις, το ’πιασιταν φαντάζουμι του υπουνουούμινου… Στου παζάρι γι’ αυτό πααίνουμι τώρα, λιφτό δεν έχει κανένας να ζ’γώσει σι πάγκου μι ζαρζαβάτια. Οι πουλιτικοί γκιζιράν στα παζάρια να βρουν ιμάς κι ιμείς τ’ς πουλιτικοί, για να κάνουμι κάνα παζάρι. Τι μ’ δίν’ς, τι σ’ δίνου… Ου πουλιτικός σ’ δίνει υπουσχέσεις κι ισύ τ’ δίν’ς ψήφια.

  Όπους πιρπάταγα, μ’ έκουψι ένας λαϊκατζής που  ’μι λιφτάς, μπουρεί να μι πέρασι κι για πουλιτικό (του ξέρει ου λαϊκατζής ότι έχουν λιφτά οι πλεισσότιροι  πουλιτικοί), μ’ λέει:

Κύριε, ελάτε, με ένα ευρώ παίρνετε τρία αγγούρια. Τι παίρνετε με ένα ευρώ; 

Του αγγούρι σήμιρα, κύριε, είναι πού να βρεις του ιβρώ. Ιγώ άμα δεν ίβρισκα τουν Πάνου Νασιώκα ούτε καφέ δεν είχα να πιου.  Ήρθα στου παζάρι, για να σας ανιβάσου τ’ν ψυχουλουγία κι να βρου κάναν πουλιτικό.

Πολιτικούς έχει εκεί παρακάτω. Θα βρεις. Μπορεί να βρεις με 50 ευρώ τον έναν, με 20 ευρώ άλλον, μπορεί να βρεις και με πενήντα λεπτά το ματσάκι.

─ Καλά κάν’ς κι μι δ’λεύ’ς, αλλά τώρα π’ ζ’γώνουν ικλουές, κάτι μπουρεί να ξιγραδώσουμι. Θα κάνου έριβνα αγουράς πρώτα… Δε βιάζουμι… Θα να ’ρθου κι τ’ άλλου Σαββάτου που ’νι του Βαϊώ παζάρι… 

Ψηφοπάζαρο

  Δίδω 7 ψήφους (δεκτά και σημαδεμένα ψηφοδέλτια) σε όποια παράταξη θα μας εξασφαλίσει  το φετινό πασχαλινό αρνί. Για τα άλλα περιφερειακά απαραίτητα του πασχαλινού τραπεζιού (σαλάτες, τυριά, κασέρια, μπύρες, χωνευτικά) θα αποταθούμε σε περιφερειακούς υποψήφιους, έστω και «αχώνευτους». Για αυγά εξετάζω σοβαρά την κάθοδό μου ως υποψήφιος, ώστε να μαζέψω κάποια απ’ αυτά που θα μου πετάνε.

  Ο κάθε Έλλην έχει μίαν ψήφον… Ελάχιστοι, όμως, Έλληνες έχουν μίαν ψήφον. Οι  περισσότεροι έχουν πολλές. Ακούς γύρω σου διάφορα. Έχω 17 ψήφους, λέει ο ένας. Έχω 23 σφαιρίδια (αυτά είναι τηλεκατευθυνόμενα) ο άλλος. Διαθέτω 145 κουκιά, λέει ο τρίτος, ώστε αν στραβώσει κάτι να παρουσιάσει αλήθεια κάποια κουκιά και να πει ότι για αυτά τα κουκιά μιλούσε. Έτσι ο αριθμός των Ελλήνων ψηφοφόρων εκτινάσσεται σε εβδομήντα με ογδόντα εκατομμύρια.

  Μη σας φαίνεται παράξενο… Το ίδιο γίνεται και σε άλλες περιπτώσεις. Για παράδειγμα έχει κάποιος 10 γίδες και δηλώνει 100 (για ένα μηδέν θα συζητάμε;) και άλλος ένας κάποιος δεν έχει ούτε ένα πρόβατο και δηλώνει όσα είχε η στάνη τ’ Μαλαμούλη. Σκεφτείτε μόνοι σας άλλες παρόμοιες περιπτώσεις!…

  Δίδω 7 ψήφους! Για ένα αρνάκι άσπρο και παχύ! Ευρώ δεν δίδω, λίρας και δραχμάς, επίσης, δεν δίδω… 

Το χώμα κλέβει το χώμα

  Του Λαζάρου σήμερα. Ας θυμηθούμε κάτι απ’ τη λαϊκή μας παράδοση, που καλά είναι να το σκεφτόμαστε καμιά φορά, για να διορθώνουμε απόψεις και συμπεριφορές.

  Ο Λάζαρος, λέει, ύστερα από την ανάστασή του και για όσα χρόνια έζησε μετά, δεν ξαναγέλασε. Αυτά που είδε κατά την τετραήμερη παραμονή του στον κόσμο των νεκρών τον κρατούσαν αγέλαστο.  

  Γέλασε μόνο μια φορά, όταν είδε κάποιον να κλέβει ένα πήλινο αγγείο. Του φάνηκε τόσο αστείο και μάλιστα το σχολίασε: «Το χώμα κλέβει το χώμα».

  Έτσι είμαστε οι άνθρωποι, χωμάτινοι, μα το ξεχνάμε και γινόμαστε πολλές φορές υβριστές, δηλαδή ξεπερνάμε το μέτρο.

  «Τι βρίζεις, ορέ χώμα;» διόρθωνε με πολλή διάκριση και καλοσύνη ο αείμνηστος μπαρμπα-Πάνος Νασιώκας, όταν κάποιος έβριζε.  Στο βιβλίο του «Ο Αγωγιάτης» ο Έκτορας μάς το θυμίζει ως διαρκή νουθεσία, μαζί με τα λόγια ενός άλλου ήρωα του ίδιου βιβλίου: «Θα σκοτωθείτε για το χώμα;»

   Το βάρυνα, ε; Πολύ θέλω νομίζετε να το αλαφρώσω; Ο Λάζαρος, λοιπόν, εκτός του ότι δε γελούσε, δεν έβαλε και ποτέ υποψηφιότητα για δήμαρχος. Ποιος ξέρει τι να είδε και  για το πώς περνάνε οι δήμαρχοι στο κάτω κόσμο… 

Ήρθε ο Λάζαρος, ήρθαν τα βάγια

Παλιά τις ένιωθες έντονα αυτές τις γιορτές.  Απ’ το τραγούδι των κοριτσιών που περπατούσαν με τα ανθοστόλιστα καλαθάκια τους, μαζεύοντας αυγά και ευχές. Απ’ τη βάγια (δάφνη) που φρόντιζαν να φέρουν τα νιόπαντρα ζευγάρια και την μοίραζε  ο παπάς στην εκκλησιά. Κι ύστερα στο μεγαλοβδόμαδο των Παθών, της πορείας προς το Γολγοθά και τη Σταύρωση του Χριστού και την προσμονή της Ανάστασης. Πόσο ωραία συνόδευαν αυτές τις γιορτές τα έθιμά μας! 

  Σήμερα οι συνθήκες και οι πολλές μας έγνοιες, μάς εμποδίζουν να γιορτάζουμε όπως θα θέλαμε, για να παίρνουμε χαρά και δύναμη απ’ τις μεγάλες στιγμές της θρησκευτικής, εθνικής και κοινωνικής μας ζωής.

  Όμως, οι γιορτές είναι πάλι εδώ! Οι γιορτές είναι πάντα εδώ! Να είναι πάντα και οι άνθρωποι εδώ και να γιορτάζουν…


Καλή Ανάσταση!

20/4/2019

Δεν υπάρχουν σχόλια :

Δημοσίευση σχολίου