Δευτέρα 14 Ιουνίου 2021
Κυριακή 13 Ιουνίου 2021
ΣΤΟ ΚΑΦΕΝΕΙΟ ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ 42 - Αλώνια, αλωνίσματα και αχυρολιχνίσματα!
ΣΤΟ ΚΑΦΕΝΕΙΟ ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ 42
Χορταριασμένο αλώνι στο διάσελο ψηλά που ανεμοδέρνεται.
Χορταριασμένο χρόνια… Κι οβολιός ο γκρεμισμένος τοίχος
κρύβει μνήμες και θύμησες γερά σφιχτοδεμένες.
Είδε στις πλάκες του σωρούς τους κόπους των ανθρώπων,
δεμάτια και χερόβολα από χρυσαφένια στάχυα.
Είδε του σιταριού τ’ αλώνισμα κάτω απ’ τα πέταλα των αλόγων,
που στο λιοπύρι κάλπαζαν σε κυκλικό χορό ασταμάτητο.
Έλαμπε ο ήλιος κι άστραφταν τα ιδρωμένα τα καπούλια τους.
Ξετρελαμένα λιανοπαίδια έτρεχαν μπροστά τους
και τους παράβγαιναν κάνοντας τούμπες και παιχνίδια…
Είδε και τη χαρά του δουλευτή στο ηλιοκαμένο του το πρόσωπο.
Να ξεχωρίζουν τ’ άχυρα λιχνίζοντας τους είδε,
σαν έφτανε το δειλινό ο δροσερός και με τα μύρα αέρας…
Εδώ πληρώθηκε ο κόπος του ξωμάχου. Πάρε, αφέντη!
Ζεστές κουλούρες θα ψηθούν στη γάστρα απ’ της νοικοκυράς τα χέρια.
Πάρε, να ’χεις τ’ αλεύρι της χρονιάς, ψωμί της φαμελιάς σου!
Ευλογημένος κόπος! Και του χρόνου να ’μαστε καλά!
Δόξα τω Θεώ! δε θα πεινάσουμε και φέτος…
Έτσι στ’ αλώνι ήτανε τις λιόχαρες τις μέρες του Αλωνάρη,
στο πανηγύρι της δουλειάς, ξεφάντωμα, φωνές, χαρές, τραγούδια…
Τώρα πού είν’ ο αλωνιστής και πού τα άλογά του;
Πού είν’ τα δεμάτια στου αλωνιού τις πλάκες σκορπισμένα;
Γιατί δεν ξανακούστηκαν οι γνώριμες φωνές και τα τραγούδια;
Ούτε πουλιού λαλιά δε συντροφεύει πια τ’ αλώνι.
Πόσοι Αλωνάρηδες πέρασαν έτσι; Πόσοι;
Ο στύλος του καταμεσής, κέδρινο ξύλο μαυρισμένο απ’ τους καιρούς,
αντέχει ακόμα και στου χρόνου τα γυρίσματα εκεί στέκει,
ψάχνοντας στα χαμένα για να βρει ζωής απομεινάρι…
Ιούλιος μήνας πια. Ο Αλωνάρης του λαού μας, ο μήνας του αλωνίσματος. Γι’ αυτό και το παραπάνω πεζοτράγουδο είναι αφιέρωμα στ’ αλώνι. Και για έναν ακόμα λόγο. Πώς χάσαμε χωρίς να καταλάβουμε τ’ αλώνια των χωριών μας; Πώς αφήσαμε στην καταστροφή το πιο ευκολοσυντήρητο στοιχείο – σύμβολο του αγροτικού μας βίου; Για ένα σακί τσιμέντο και για μια απόφαση που δεν παίρνουμε ποτέ, για λίγη προσωπική εργασία που δεν προσφέρουμε, για μια ανύπαρκτη συλλογική πρωτοβουλία που δεν τιμά κανέναν. Κι ας ξέρουμε απ’ του λαού μας τη σοφία ότι «για το καρφί χάνουμε το πέταλο».
Ήτανε κάποιος που είχε σιταροχώραφα. Σαν έφτασε ο καιρός του θερισμού, σκέφτηκε να ζητήσει τη βοήθεια κι ενός γύφτου κουμπάρου του, που έμενε σε ένα άλλο χωριό δυο ώρες δρόμο μακριά. Ξεκίνησε λοιπόν και πήγε, γιατί ο κοσμοτές θέλεις δεν είχε σήμα καμπάνα, θέλεις δεν υπήρχε κοσμοτές τότε, δεν είχε άλλον τρόπο να τον ειδοποιήσει;
Πρόθυμος ο γύφτος, όταν άκουσε την πρόσκληση για θέρο του κουμπάρου του, πήρε το καλύτερο δρεπάνι του και ξεκίνησαν για το χωριό του κτηματία. Στον δρόμο περνούσαν από διάφορα χωράφια. Μόλις έβλεπε ο γύφτος κανένα χωράφι με σιτάρι, έμπαινε μέσα κι άρχιζε να θερίζει. Ο κουμπάρος τον σταματούσε κάθε φορά και του έλεγε πως είναι ξένα αυτά τα χωράφια. Προχωρούσαν πάλι, αλλά ο γύφτος ήταν ασυγκράτητος. Όπου έβλεπε σιτάρι ορμούσε μέσα κι έκοβε καμπόσα χερόβολα μέχρι...
Σάββατο 12 Ιουνίου 2021
Παρασκευή 11 Ιουνίου 2021
ΣΤΟ ΚΑΦΕΝΕΙΟ ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ 41 - Ε, ρε γλέντια!
Από τους κοχλιούς (σαλιγκάρια) του Αίσωπου στη
θουκυδίδεια επισήμανση και διαχρονικά ως τις μέρες μας ο Έλλην (άντε και η
Ελληνίς, μην τσακώσω κάναν μπελιά) άδει μερικές φορές ακόμα και σε
στιγμές που αυτό απάδει ως συμπεριφορά.
Είναι του μύθου η ειρωνεία στις συμπεριφορές μας. Πόσες φορές εφησυχάζουμε, αντί να ασχολούμαστε για να αντιμετωπίσουμε τα σοβαρά και σημαντικά θέματα, ζητήματα και τους επερχόμενους κινδύνους; Τα σπίτια μας ΄΄καίγονται΄΄ κι εμείς αμέριμνοι γλεντοκόποι που αδυνατούμε να ορίσουμε ανάγκες και προτεραιότητες…
Γλέντια παντού… (όπα!)
Γλέντια για κάθε λόγο και χωρίς λόγο… (όπα, είπα, λέου!)
Γλέντια γι’ αυτούς που φεύγουν και γι’ αυτούς που έρχονται (όπα, ματαλέου!)
Ημείς άδομεν (και φαλτσοτραγουδάμεν), χορεύομεν (και κουτσαπ’δάμεν).
Τσακίσαμε τα χέρια μας από τα παλαμάκια…
Μας πόνεσαν τα χέρια απ’ τα χειροκροτήματα…
Ας πηδάμε κι ας γελάμε, για να λεν πως δεν πεινάμε! (παροιμία)
Κατά τα κέρδη μας ας κρίνουμε και τα πανηγύρια μας… (κι άλλη παροιμία)
Προφανώς, δεν αναφέρομαι στα θεσμοθετημένα
πανηγύρια των χωριών μας που γίνονται τώρα το καλοκαίρι, έστω και με την
κακογουστιά που εισχώρησε πια στα περισσότερα.
Όλα αναβάλλονται, όλα τροποποιούνται, άλλα ματαιώνονται, τα γλέντια ποτέ ή σπανίως, για να αποφύγουμε το απόλυτο, κι ο χορός καλά κρατεί… Για έναν λόγο σταματάμε το γλέντι. Για...
Πέμπτη 10 Ιουνίου 2021
Οδοιπορικό Περδικόβρυση, Τραμπάλα, Χάλασμα, Γιαννιωτάκι, Βρύση Φιδιού Νο 15
ΣΤΟ ΚΑΦΕΝΕΙΟ ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ 40 - Θα σας εξαφανίσομεν…
Γράφει ο Γιάννης Φρύδας
ΣΤΟ
ΚΑΦΕΝΕΙΟ ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ
40
Η επιστολή είναι αληθινός ύμνος στη φύση από
έναν άνθρωπο της φύσης. Γνωρίζει ο ινδιάνος ότι σ’ αυτή τη φύση έχει για τις
ανάγκες του το δικαίωμα της χρήσης της, αλλά όχι της κτήσης της. Δεν κατανοεί
την κατακτητική μανία των λευκών, η οποία ορίζεται μόνο από το υλικό κέρδος.
Το κείμενο αυτό, αν και τόσο παλιό, παραμένει
στις μέρες μας δραματικά επίκαιρο. Η υπερεκμετάλλευση των φυσικών πόρων του
πλανήτη με αλόγιστο τρόπο, τον απειλεί με καταστροφή. Αυτονόητο έγινε πια το
παράλογο! Όλα θυσία για το κέρδος! Απέναντι πάντα και μόνο ο συνετός λόγος…
Ας θυμηθούμε ξανά λίγα αποσπάσματα αυτής της
επιστολής:
«Πώς μπορείτε ν’ αγοράσετε ή να πουλήσετε τον ουρανό ή τη ζεστασιά της γης; Η ιδέα μας φαίνεται περίεργη. Επειδή ακριβώς δε μας ανήκουν η δροσιά του αέρα και η διαύγεια του νερού, πώς είναι δυνατόν να τα αγοράσετε;
Κάθε μέρος της γης αυτής είναι ιερό για τον λαό μου.
Ξέρουμε ότι ο λευκός
άνθρωπος δεν καταλαβαίνει τα ήθη μας. Ένα κομμάτι γης μοιάζει γι’ αυτόν μ’ ένα
οποιοδήποτε άλλο κομμάτι, γιατί είναι ένας ξένος που έρχεται μες στη νύχτα και
παίρνει από τη γη αυτό που έχει ανάγκη. Η γη δεν είναι ο αδερφός του, αλλά
εχθρός του, και μόλις την κυριεύσει πηγαίνει μακρύτερα.
Η απληστία του θα καταβροχθίσει τη γη και δεν
θ’ αφήσει πίσω της παρά μια έρημο.
Ξέρουμε τουλάχιστον αυτό: η γη δεν ανήκει στον
άνθρωπο, ο άνθρωπος ανήκει στη γη.
Αυτή η γη είναι πολύτιμη για τον άνθρωπο και
όταν τη βλάπτει είναι σαν να δείχνει περιφρόνηση στον Δημιουργό…»
Αυτά έγραφε ο
άγριος. Ας πάμε τώρα και στους ήμερους!
Κάθε φορά που ακούω, αορίστως, για ανάπτυξη
στην Αργιθέα, δεν ξέρω αν πρέπει να γελάσω ή να κλάψω. Βέβαια, δε λέει και
κανένας καθαρά πώς εννοεί την ανάπτυξη.
Ανάπτυξη μπορεί να γίνει σ’ έναν τόπο, όταν
υπάρχουν ή δημιουργηθούν συνθήκες και υποδομές που διασφαλίζουν, στοιχειωδώς,
τις ανάγκες των ανθρώπων του και τους
όρους διαμονής και διαβίωσης όλων των μελών της κοινωνίας τους. Ανάπτυξη ενός
τόπου δε γίνεται ερήμην των ανθρώπων του. Ποιος θα αναπτυχθεί τότε και τι θα
αναπτύξει;
Τότε έρχονται τα συμφέροντα των «κατακτητών». Να κυριεύσουν, να
αρπάξουν, να καταστρέψουν…
Προηγούνται τα παπαγαλάκια τους που στρώνουν το έδαφος. Μιλούν για επενδύσεις
(ποιες και τι είδους;), για θέσεις εργασίας (πόσες, για ποιους και για πόσο;). για αντισταθμιστικά! Θα έχει,
σου λένε, έσοδα ο δήμος. Ωραία! Και τι θα τα κάνει; Με λίγες απλές υπογραφές
μπορούν να περάσουν μέσω αναθέσεων σε
κάποιους κουτσο-εργολάβους (βάλτε εσείς ονόματα) για τις προσφιλείς
χαλικοστρώσεις και για διάφορες προμήθειες και δαπάνες σε σκούφιες και σε μπερέδες.
Τα συμφέροντα αυτά έρχονται πολύ καλά προστατευμένα,
με φωτογραφικές νομοθετικές ρυθμίσεις στην τσέπη, με προθυμότατες και
εξυπηρετικότατες υπηρεσίες (που μπορούν
να ταλαιπωρούν άγρια τους άλλους πολίτες), δυστυχώς, ακόμα και με τη
συνδρομή αποφάσεων της δικαιοσύνης που προκαλούν ερωτηματικά. Πώς είναι δυνατόν
να παρανομεί ένας πολίτης που μαζεύει ρίγανη για το σπίτι του και να μην
παρανομεί ένας που έρχεται και αλλοιώνει το φυσικό περιβάλλον ενός τόπου, το
υποβαθμίζει και το καθιστά ακατάλληλο για άλλες χρήσεις πραγματικής αειφορίας;
Ποιος είναι αυτός και με ποιο δικαίωμα υποθηκεύει το μέλλον της επόμενης και
των επόμενων γενεών;
Είναι η λογική του «κατακτητή», εκείνου που δεν έχει κανένα συναισθηματισμό απέναντι
σε τόπους, ιστορίες και μνημεία, εκείνου που διαβαίνει και λαφυραγωγεί
βανδαλίζοντας, που βάζει τα πάντα στον στόχο του κέρδους του.
Η πρόσφατη απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας που ανοίγει συνοπτικά τον δρόμο για την εγκατάσταση ανεμογεννητριών παντού, για την κτηνωδία στα Άγραφα, όπως έγραψε πρόσφατα ο Διονύσης Χαριτόπουλος, είναι η αιτία αυτού του σημειώματος και η αιτία κάποιων σχετικών σκέψεων – ερωτημάτων:...