Τετάρτη 7 Σεπτεμβρίου 2022

Μοναστήρι της Γενέσεως της Θεοτόκου και Αγίου Χαραλάμπους στο Πετρίλο


πηγή: petrilia.blogspot.com
Βρίσκεται σε υψόμετρο 1400 μέτρων, πάνω από τον συνοικισμό Αργυρέικα των Αγράφων, με θέα τους συνοικισμούς του Πετρίλου και στις μεσημβρινές πλαγιές της Γράπας  που κατεβαίνουν από το όρος Βουτσικάκι, σε μία όμορφη κι απάνεμη τοποθεσία, σε ένα πραγματικό φυσικό μπαλκόνι.





Άποψη του Καθολικού της Μονής
Το  Πετρίλο, του Δήμου Αργιθέας, στα Άγραφα, απλώνεται σε μία μεγάλη έκταση και αποτελείται από πολλούς οικισμούς: Τον Μάγειρο, τα Λειβάδεια, το Πολύδροσο (Καμπουρέικα), τα Αργυραίικα, τα Βλαχογιαννέικα, την Κρανιά (Χάρις), τους Βασιλάδες, το Χαλκιόπουλο, το Ρώσση, τα Τεκέικα, τα Κουκλαρέικα και τα Παγουρέικα ενώ είναι κτισμένο σε υψόμετρο περίπου τα 1.200 μέτρα ανάμεσα σε δυο μεγάλα βουνά, το Βουτσικάκι και το Ντελιδίμι.

Η Μονή Πετρίλου, είναι αφιερωμένη στη μνήμη της Γενέσεως της Θεοτόκου, ή όπως έχει επικρατήσει να λέγεται μεταξύ των κατοίκων της περιοχής το «Μοναστήρι του Αγίου Χαραλάμπου», λόγω της ύπαρξης του Χαριτόβρυτου τεμαχίου από το λείψανο του Αγίου, που φυλάσσεται στην Ιερά Μονή. 
Άποψη της Μονής στην δεκαετία του '60

 Άποψη της Μονής κατά την ανακατασκευή του 

Άποψη της Μονής κατά την ανακατασκευή του 
Η είσοδος στο Καθολικό της Μονής
πηγή: petrilia.blogspot.com
Από τα λίγα στοιχεία που γνωρίζουμε σήμερα, τεκμηριώνεται η άποψη ότι, η Μονή, είχε μια συνεχή ζωντανή παρουσία τουλάχιστον από το 1600 ως Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή Μονή μάλιστα.

Πρώτος κτήτορας αναφέρεται σε μία παρρησία, ο Ιερομόναχος Δανιήλ ενώ ως ανακαινιστές παρουσιάζονται οι Ιερομόναχοι Ζωσιμάς και αργότερα ο ιερομόναχος Θεόκλητος και ο μοναχός Καλλίνικος γιατί η Μονή καταστράφηκε πολλές φορές από τις Τουρκικές επιδρομές, καθώς η οχυρωματική του θέση βοηθούσε να προφυλαχθούν μέσα σε αυτό οι μοναχοί και οι κάτοικοι του χωριού. 

Από την αλληλογραφία του διδασκάλου του γένους, Αγίου Αναστασίου Γόρδιου (1654 - 1729), που υπογράφει χρονολογημένες επιστολές από τη Μονή το 1713, μαρτυρείται ότι η Μονή τότε είχε 47 μοναχούς.

O ίδιος ο Άγιος Αναστάσιος ο Γόρδιος, μαθητής του Αγίου Ευγενίου Γιαννούλη φιλοξενήθηκε στο Μοναστήρι, ενώ δίδασκε στο «σχολείο κοινών γραμμάτων», το οποίο είχε ιδρύσει και συντηρούσε η Μονή.

Η Παναγία στο υπέρθυρο της εισόδου, στο Καθολικό της Μονής

Άποψη της λιθανάγλυφης εισόδου στο Καθολικό της Μονής

Άποψη της εισόδου στο Καθολικό της Μονής
Η σημερινή μορφή του Μοναστηριού είναι νεότερη με το καθολικό να χρονολογείται το 1830, όπως μαρτυρείται από επιγραφή στη θύρα, (επιγραφή από κτίσεως κόσμου ΖΤΛΗ = 1830 - 1829).

Η επιγραφή ιστόρησης του Καθολικού
πηγή: petrilia.blogspot.com
Στο νάρθηκα επάνω από την είσοδο διασώζεται ένα προειδοποιητικό επίγραμμα με ευνόητο νόημα πού αναφέρει: «εἰ μὲν φίλος πέφυκας εἴσελθε χαίρων, εἰ δὲ ἐχθρὸς καὶ βάσκανος καὶ γέμων δόλου πὸρρῶ πόρρω πέφευγε τῆς πύλης ταύτης ἴνα μὴ λάβεις, ἀρᾶν ἀντὶ εὐλογίας ὡς ὁ Ἰούδας ὅ του Χριστοῦ προδότης». 
To προειδοποιητικὸ επίγραμμα - επιγραφή, επάνω από τον νάρθηκα
πηγή: petrilia.blogspot.com

Άποψη των τοιχογραφιών της Μονής, ο Παντοκράτορας στον Τρούλο.
πηγή: petrilia.blogspot.com

Άποψη των τοιχογραφιών της Μονής
πηγή: petrilia.blogspot.com

Λεπτομέρεια της Αγιογραφία της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στον δυτικό τοίχο του Ναού,
Αρχείο ΙΑΑ - © Ιερά Αρχιεπισκοπή Αθηνών
πηγή: www.religiousgreece.gr
Ο εσωτερικός διάκοσμος του καθολικού αποτελείται από σχεδόν 140 έντονες χρωματικά τοιχογραφίες τού περιοδεύοντος συνεργείου των Σαμαριναίων αδελφών Ματθαίου και Μιχαήλ  Παπαϊωάννου το 1851, όπως μαρτυρείται από την αναθηματική επιγραφή.

Ακόμη πολύ εντυπωσιακό είναι το ξυλόγλυπτο τέμπλο με διαμπερή διακόσμηση και παραστάσεις πάνω και κάτω από τις εικόνες, από τις οποίες αυτή του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου στο τέμπλο χρονολογείται από το 1700.  
Άποψη του τέμπλου και του εσωτερικού του καθολικού.
Αρχείο ΙΑΑ - © Ιερά Αρχιεπισκοπή Αθηνών
πηγή: www.religiousgreece.gr

Από το Μοναστήρι σώζονται οι δύο πτέρυγες που χρονολογούνται από το 1906 στα νότια και στα δυτικά, η ανατολική δεν υπάρχει πλέον, όπως και το παλιό δίκτυο ύδρευσης που μετέφερε νερό από την «μάνα τοῦ νερού», όπως ονομάζεται η πηγή που μέχρι σήμερα υδροδοτείται η Μονή.  

Η κατασκευή του διώροφου μεγαλοπρεπούς κτηρίου των κελιών κτίστηκε με την βοήθεια των κατοίκων και ήταν ένας πραγματικός άθλος, μία απόδειξη ότι η Μονή είχε ακόμη ανθηροὺς πόρους από τα κτήματα, τα αιγοπρόβατα και...
τα μελίσσια, τα οποία είχε στην κατοχή της, αλλά και τον σεβασμό και την αγάπη των κατοίκων που τόσα τους είχε προσφέρει.
Άποψη του εσωτερικού του καθολικού της Μονής
Αρχείο ΙΑΑ - © Ιερά Αρχιεπισκοπή Αθηνών
πηγή: www.religiousgreece.gr

Οι περίτεχνες δεσποτικές εικόνες του τέμπλου.
πηγή: petrilia.blogspot.com

Οι περίτεχνες δεσποτικές εικόνες του τέμπλου, μεταξύ αυτών
δεξιά η εικόνα του Τιμίου Προδρόμου,  (η παλία του 1700 έχει κλαπεί και αναζητείται ακόμη).
πηγή: petrilia.blogspot.com

Η Δίζωνη Ιερή Εικόνα της Γενέσεως και της
Κοιμήσεως  της Θεοτόκου,
που χρονολογείται το 1848.
Αρχείο ΙΑΑ - © Ιερά Αρχιεπισκοπή Αθηνών
πηγή: www.religiousgreece.gr
Στην Ελληνική Επανάσταση του 1821 η μονή Πετρίλου, προσέφερε σπουδαίες και ανεκτίμητες υπηρεσίες, ενώ πολλές φορές οι ήρωες της Επανάστασης όπως οι, Γεώργιος Καραϊσκάκης, Μπουκουβάλας, Κατσαντώνης κ.ά., την χρησιμοποίησαν σαν οχυρό τους.

Επίσης στάθηκε πολύτιμος αρωγός στη διοικούσα επαναστατική επιτροπή Ηπείρου - Θεσσαλίας όταν τον χειμώνα του 1866 - 67 με έδρα της το Πετρίλο, προετοίμαζε και διένειμε την επαναστατική προκήρυξη για την ένωση με την υπόλοιπη Ελλάδα ενώ μετά την απελευθέρωση της Θεσσαλίας, το 1881, η πορεία της Μονής συνεχίστηκε εξίσου λαμπρή. 

Κατά την απογραφή του 1889, η Μονή εμφανίζεται να διαθέτει στο δυναμικό της, τέσσερις μοναχούς και ένα μέρος της ακίνητης περιουσίας της στο Μουζάκι και στον ευρύτερο Θεσσαλικό κάμπο παραχωρήθηκε σε ακτήμονες γεωργούς και ένα άλλο μέρος, καταπατήθηκε.

Το χειμώνα του 2006, η Μονή έρημη και αφύλακτη μπήκε στο στόχαστρο σπείρας αρχαιοκαπήλων, που αφαίρεσαν τις εικόνες του τέμπλου, τα βημόθυρα, δύο ξυλόγλυπτα μανουάλια και άλλα ιερά κειμήλια, τα περισσότερα όμως εντοπίστηκαν στο εξωτερικό και έχουν επαναπατριστεί ήδη ενώ αναμένονται και τα υπόλοιπα.
 Άποψη του Καθολικού της Μονής

 Άποψη του Καθολικού της Μονής

Ο κεντρικός πολυέλαιος της Μονής,
λειτουργεί ακόμη με το άναμμα κεριών..
πηγή: petrilia.blogspot.com
Στις αρχές του 20ου αιώνα η Μονή ερημώθηκε, διαλύθηκε και δυστυχώς εγκαταλείφθηκε.

Ακολούθησε μια πτωτική πορεία που κράτησε έως και τα τέλη του 20ου αιώνα, όταν με το ενδιαφέρον ειδικά των ντόπιων κατοίκων της περιοχής, έγιναν τα πρώτα έργα συντήρησης του ερειπωμένου τότε, μνημείου.

Το 2008, μετά από περισσότερα από 100 χρόνια εγκατάλειψης και ερήμωσης της Μονής, με την ευλογία του μακαριστού Σεβασμιότατου Μητροπολίτου Θεσσαλιώτιδος και Φαναριοφαρσάλων κ.κ. Κυρίλλου Β΄, εγκαταστάθηκε στη Μονή, μία μοναχική ανδρική αδελφότητα. 

Οι μοναχοί αυτοί, είναι νέοι μορφωμένοι κληρικοί και κάτω από αντίξοες πραγματικά συνθήκες μετέτρεψαν σε κατοικήσιμους και λειτουργικούς τους έρημους ως πριν χώρους και έχουν αναλάβει την ανασυγκρότησή της Μονής, τόσο κτιριακά όσο και πνευματικά.
Άποψη των τοιχογραφιών της Μονής
πηγή: petrilia.blogspot.com

Άποψη των τοιχογραφιών της Μονής
πηγή: petrilia.blogspot.com

Λειψανοθήκες της Μονής Πετριλίων, αριστερά τεμάχιο
λειψάνου του Αγίου Χαραλάμπους.
πηγή: petrilia.blogspot.com
Ηγούμενος της Μονής είναι ο Πανοσολογιώτατος Αρχιμανδρίτης π. Θεόκλητος Δήμου  ενώ στη Μονή φυλάσσεται και λειψανοθήκη με λείψανα των Αγίων Χαραλάμπους, Ιωάννου του Χρυσοστόμου, Τρύφωνος και Παντελεήμονος, καθώς επίσης, μερικά χειρόγραφα και φορητές εικόνες.

Η Μονή πανηγυρίζει στις 8 Σεπτεμβρίου, στα Γενέθλια της Θεοτόκου, όμως ιδιαιτέρως τιμώνται και οι εορτές του Αγίου Χαραλάμπους στις 10 Φεβρουαρίου  καθώς και η ανακομιδή των λειψάνων του οσίου Αρσενίου του Νέου, στις 18 Αυγούστου.

Το ωράριο λειτουργίας της Μονής είναι, Θερινοί μήνες: 11.00 - 13.00 & 17.00 - 19.00 & Χειμερινοί μήνες: 11.00 έως τη δύση του ηλίου ενώ την Κυριακή από τις 7.00 έως τη δύση του ηλίου, λόγο όμως του ότι οι μοναχοί εξυπηρετούν και άλλα χωριά της περιοχής καλό είναι να προηγηθεί επικοινωνία πριν την επίσκεψή σας, ειδικά τον χειμώνα.
Η πρόσβαση στην Μονή γίνεται μέσω δύο δρόμων που είναι χωματόδρομοι αλλά χαλικοστρωμένος καλά, ο ένας είναι όμως μόνο για περίπου 1.5 - 2 χιλιόμετρα και είναι σε καλή κατάσταση χειμώνα και καλοκαίρι.

Τηλέφωνο επικοινωνίας: 24457. 70420, email: impetrilou@yahoo.gr


Αναδημοσίευση από greekorthodoxreligioustourism
Αναρτήθηκε από στις
Ετικέτες ,

Δεν υπάρχουν σχόλια :

Δημοσίευση σχολίου

Εγγραφή σε: Σχόλια ανάρτησης ( Atom )