Δείτε περισσότερες φωτογραφίες στο διαβάστε περισσότερα…
Τετάρτη 7 Απριλίου 2021
Τρίτη 6 Απριλίου 2021
ΣΤΟ ΚΑΦΕΝΕΙΟ ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ 64 - Άγραφα… γραμμένα!
Φωνή λαού, οργή Θεού.
Όποιος δεν μιλάει, τον θάφτουν ζωντανό.
(παροιμίες)
Γράφει
ο Γιάννης Φρύδας
ΣΤΟ
ΚΑΦΕΝΕΙΟ ΤΟΥ ΓΙΑΝΝΗ
64
Άγρα, Αγραίοι κι Άγραφα
Τα Άγραφα πήραν αυτή την ονομασία την περίοδο
της εικονομαχίας. Ο εικονομάχος αυτοκράτωρ Κωνσταντίνος ο Ε΄ (ο Κοπρώνυμος να
καταλάβετε) απέστειλε στην περιοχή με ανθρώπους του τη διαταγή να κατεβάσουν
τις εικόνες από τους ναούς. Οι κάτοικοι αρνήθηκαν, κατέβασαν κάμποσες βρισιές
εναντίον του μεγαλειότατου και κατέβασαν τα κεφάλια απ’ τον λαιμό των
απεσταλμένων του. Όταν έμαθε ο Κώτσιος ο
Ε΄ τι έγινε, εξοργίστηκε και έδωσε εντολή να διαγραφεί η περιοχή από την
αυτοκρατορία, διακόπτοντας και κάθε
πίστωση προς αυτήν από το κράτος. Από τότε ξεκίνησε στραβά η χρηματοδότηση στα
Άγραφα… Κέρδισαν, όμως, το όνομα!...
Μια άλλη εκδοχή αναφέρει ότι ονομάστηκαν
Άγραφα επί τουρκοκρατίας, επειδή η περιοχή διαγράφηκε από τους φορολογικούς
καταλόγους, λόγω της αδυναμίας των αρχών να εισπράξουν φόρους. Μεταξύ μας,
ποιος κόταγε να κυνηγάει φορολογούμενους στ’ αγραφιώτικα βουνά; Τα
συναπαντήματα με τίποτα κλέφτες με τροχισμένα γιαταγάνια ήταν πολύ ανθυγιεινά,
παρότι η περιοχή φημιζόταν για το καλό της κλίμα. Έτσι γλίτωναν οι
Κατσακιώρηδες φόρους, ένφια και φιπιά κι ας μην έπαιρναν φορολογική ενημερότητα
σαν εμάς τα κορόιδα που φορολογούμαστε, για να μπορούν άνετα να μην
φορολογούνται αυτοί οι οποίοι δεν φορολογούνται… και που το κράτος δεν μπορεί ή
δεν θέλει να τους πιάσει.
Τρίτη εκδοχή και τελευταία (δουλειά μου είναι
ο καφές και όχι οι εκδοχές!...), υποστηρίζει ότι πιθανόν το όνομα Άγραφα
προέρχεται από το αρχαίο ελληνικό φύλο των Αγραίων, οι οποίοι κατοικούσαν στην
περιοχή και, μάλλον, ασχολούνταν με το κυνήγι,
διότι η λέξη άγρα σημαίνει κυνήγι. Η Αγραία Άρτεμις
ήταν η προστάτιδα θεά τους, αλλά δεν γνωρίζω να σας πω και πότε έκαναν το
πανηγύρι τους… Όποιος θέλει να μάθει
περισσότερα ιστορικά στοιχεία, ας μην περιμένει να τα μάθει απ’ τον καφετζή! Ας
ρωτάει κάναν φιλόλογο, αν και οι περισσότεροι φιλόλογοι σήμερα καφετζήδες
έγιναν κι αυτοί, για να ζήσουν…
Τα Άγραφα, παρότι άγραφα απ’ τις εξουσίες, είναι ένα
σύμπλεγμα από …γραμμένα
(όμορφα) βουνά, τα οποία συνθέτουν το νότιο τμήμα της οροσειράς της Πίνδου. Αυτά
τα βουνά έγιναν οι τόποι καταφυγής των κυνηγημένων Ελλήνων, προπύργια κι άπαρτα
κάστρα της λευτεριάς, με τεράστια συμβολή στους εθνικούς αγώνες.
Εδώ σταματάει ο καφετζής, για να πει τα
υπόλοιπα ο ποιητής με έναν δυνατό συμβολισμό που
αναδεικνύει τη σημασία της ιστορικής μνήμης του
λαού μας στην σταυροαναστάσιμη πορεία της ρωμιοσύνης:
«Τα θεμέλιά μου στα
βουνά
και τα βουνά σηκώνουν οι λαοί στον ώμο τους
και πάνω τους η μνήμη καίει
άκαυτη βάτος.
Μνήμη του λαού μου,
σε λένε Πίνδο και σε λένε Άθω»… Οδυσσέας Ελύτης
«Παρά προστάτας να ’χωμεν…»
Μετά την Αγραία Αρτέμιδα τα Άγραφα ξέπεσαν
από προστάτες και προστάτιδες. Σκεφτείτε, ένα διάστημα είχαν προστάτιδα ακόμα
και τη Ντόρα… Άμα ξεμένεις από προστασία, εμφανίζονται κάποιοι αυτόκλητοι
προστάτες και, θέλεις δεν θέλεις, σε προστατεύουν με το ζόρι. Μπορεί να είναι
λύκοι και να σε τρώνε, αλλά δεν αφήνουν να σε κατασπαράξει η αρκούδα. Γι’ αυτό
κι ο Ανδρέας Κάλβος λέει ότι είναι καλύτερα να μην
έχουμε προστάτες, αλλά τον Ανδρέα Κάλβο ελάχιστοι πια τον γνωρίζουν κι
ακόμα πιο ελάχιστοι τον λαμβάνουν υπ’ όψιν, επειδή, αντί να παίζει ποδόσφαιρο,
συνήθιζε να γράφει ποιήματα…
Τελευταία, κάνουν πολύ ντόρο οι προστάτες του περιβάλλοντος και του πλανήτη και σκέφτηκαν ότι για την προστασία τους πρέπει να συμβάλουν και τα Άγραφα και γενικότερα η Πίνδος. Ανακάλυψαν τη φάμπρικα των αιολικών. Η φύση θα σωθεί μέσω της γενικής λεηλασίας της και μπήγοντας ανεμογεννήτριες παντού, ισοπεδώνοντας τις κορυφογραμμές των βουνών μας. Άιντε, μετά να ξαναμετράς και να ξαναμαθαίνεις υψόμετρα βουνοκορφών και...